Mẹ bầu 3 tháng đầu nên ăn gì là tốt? Kiêng gì để bé khỏe mạnh?

Ba tháng đầu thai kỳ là thời điểm vô cùng quan trọng, mẹ bầu rất nhạy cảm và cơ thể có nhiều biến đổi do sự thay đổi nội tiết tố HCG, estrogen, progesterone. Đặc biệt trong giai đoạn này thai nhi còn quá nhỏ, dễ nhiễm độc, dễ sảy thai do cách sinh hoạt cũng như chế độ dinh dưỡng không lành mạnh của mẹ bầu.

Vì vậy, dưới đây là những lời khuyên về vấn đề mẹ bầu 3 tháng đầu cần ăn gì, không nên ăn gì và phải làm gì để dưỡng thai, bảo vệ thai nhi một cách tốt nhất gửi đến các mẹ.

1. Mẹ bầu 3 tháng đầu nên ăn gì?

1.1. Thực phẩm giàu axit folic để chống dị tật bẩm sinh ở thai nhi

Nguồn: Envato

Axit folic là các dạng hòa tan trong nước của vitamin B9 cần thiết và quan trọng trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày của cơ thể con người đặc biệt là phụ nữ mang thai để giúp cho quá trình tạo mới, tăng trưởng và phát triển của tế bào.

Những thực phẩm có nguồn axit folic dồi dào như: rau bina, rau chân vịt, đậu bắp, măng tây, củ cải, bông cải xanh, các loại hạt, đậu hà lan, nấm, chuối, dưa gang, chanh, cam, bưởi…

Các thực phẩm chế biến được bổ sung thêm thành phần axit folic như sữa, ngũ cốc, các loại bánh.

1.2. Thực phẩm giàu đạm giúp con hồng hào lại thông minh

Protein là một trong những dưỡng chất cần thiết giúp cho mẹ bầu khỏe mạnh để thai nhi phát triển toàn diện.

Những thực phẩm giàu protein tốt cho bà bầu: trứng, cá không chứa thủy ngân trong đó cá hồi chứa nhiều protein nhất, sữa, ngũ cốc giòn nguyên chất, măng tây, bơ, chuối chín, cải bó xôi…

1.3. Thực phẩm giàu tinh bột chịu trách nhiện cung cấp năng lượng cho cơ thể.

Tinh bột giúp duy trì hoạt động của các cơ quan trong cơ thể và giúp phát triển các tế bào thần kinh của thai nhi hiệu quả.

Thực phẩm tinh bột tốt cho mẹ bầu là cơm, bánh mì, yến mạch, ngô, các loại ngũ cốc nguyên hạt, gạo lứt, các loại đậu.

1.4. Thực phẩm giàu sắt giúp tăng hệ miễn dịch cho thai nhi

Trong thời kỳ mang thai, cơ thể bà bầu cần sản xuất lượng máu gấp đôi so với bình thường, mà sắt là nguyên liệu để tổng hợp hemoglobin ( chất có mặt trong tế bào hồng cầu ) 

Sắt có nhiều trong thực phẩm sau: bí đỏ, thịt bò, lòng đỏ trứng gà, mía, nho, chuối, các loại hạt, quả chà là, súp lơ xanh, nước cam.

1.5. Thực phẩm giàu canxi giúp xương của mẹ và bé chắc khỏe

Nguồn: Envato

Canxi là loại khoáng chất cần đặc biệt chú ý trong thời gian người mẹ mang thai, canxi giúp tạo thành và phát triển bộ xương thai nhi và đảm bảo toàn vẹn bộ xương người mẹ.

Thực phẩm chứa nhiều canxi là sữa, tôm, cá ăn cả xương, sò nghêu, lá rau sẫm màu, rau dền, các loại đậu còn non nguyên vỏ ( đậu que, đậu xanh, đậu đen còn non), đậu nành, bông cải xanh, khoai lang, quả cam, các loại hạt dinh dưỡng đặc biệt là hạt hạnh nhân, bí đỏ, tảo biển, hạt mè.

1. Sữa bầu tốt cho mẹ bầu 3 tháng đầu
2. Dấu hiệu mang thai con trai và con gái mẹ nên biết
3. 25 loại thực phẩm bà bầu tuyệt đối nên tránh khi mang thai

1.6. Các chất béo tốt cho bà bầu

Các chất béo góp phần quan trọng trong việc hình thành não bộ thai nhi như omega-3, omega-6 thường tìm thấy trong một số loại cá nước lạnh, dầu hạt lanh, dầu hạt cải, dầu hướng dương, hạt bông, ngô và đậu tương.

1.7. Các vitamin – khoáng chất trong trái cây và rau xanh

Nguồn: Envato

Trái cây không chỉ cung cấp vitamin và khoáng chất cho cơ thể mà còn chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp tăng cường đề kháng. Đặc biệt trái cây và rau xanh chứa một lượng chất xơ dồi dào, giúp hỗ trợ đường tiêu hóa, ngăn ngừa triệu chứng táo bón khó chịu.

Trái cây tốt cho bà bầu như chuối chín, đu đủ chín, họ hàng nhà cam, chanh tươi, kiwi, lựu, bơ, nho, táo, dâu tây, quả na…Một số loại rau không nên bỏ qua rau chân vịt, bắp cải, súp lơ xanh.

 2. Mẹ bầu 3 tháng đầu không nên ăn gì?

Để con yêu hình thành và phát triển tốt nhất trong giai đoạn đầu mẹ bầu không nên ăn những thực phẩm sau đây 

– Đu đủ xanh là loại trái cây làm co thắt tử cung mạnh gây hiện tượng động thai, sảy thai.

– Rau ngót là loại rau chứa papaverin – loại chất làm mềm cổ tử cung và kích thich, gây co bóp cổ tử cung mạnh.

– Rau răm cũng là một loại rau gây co bóp tử cung gây nên những cơn đau bụng dữ dội vì vậy mẹ bầu 3 tháng đầu nên tránh tuyệt đối. 

– Măng là loại thực phẩm có độc tính cao không tốt cho bà bầu, bà bầu ăn măng sẽ dẫn đến tình trạng thiếu oxy tế bào làm thai nhi có nguy cơ nghẹt thở, chết lưu.

– Ngải cứu cũng là loại rau gây co thắt tử cung mạnh, chảy máu dẫn đến sảy thai nên kiêng tuyệt đối loai rau này. 

– Hải sản có hàm lượng thủy ngân cao, thủy ngân là kim loại nặng không tốt cho thai nhi, nếu tích tụ nhiều trong cơ thể mẹ sẽ gây dị tật bẩm sinh cho thai nhi. Hải sản gồm có các loại cá lớn, hàu, mực, cua …nên hạn chế ăn hải sản trong ba tháng đầu thai kỳ khoảng 2 lần/ tuần.

– Quả nhãn có tính nóng, chứa nhiều glucose, mẹ bầu ăn nhiều gây táo bón, nổi mụn, bệnh tiểu đường thai kỳ.

– Khoai mì chứa hàm lượng HCN cao sẽ gây rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm ảnh hưởng đến sự phát triển thai nhi.

– Các loại khoai đã nảy mầm như khoai lang, khoai tây chứa độc tố cực kỳ có hại là solanine, chất này có thể gây dị tật thai nhi.

– Quả dứa có thành phần Bromelain làm mềm tử cung, tử cung gây co thắt mạnh.

– Mướp đắng có chứa những chất gây ngộ độc như Quinine, Morodicine và có thể gây co bóp dạ dày, tử cung nên phụ nữ mang thai không nên ăn nhiều mướp đắng.

– Bia rượi là tuyệt đối cấm, uống rượi khi mang thai là nguyên nhân gây ra hội chứng rối loạn do nhiễm độc rượi bào thai. Hội chứng khiến thai nhi kém phát triển từ khi còn là bào thai trong tử cung.

– Cà phê chứa nhiều caffeine gây khó hấp thu các chất dinh dưỡng cơ thể nạp vào. Do đó bà bầu dễ thiếu sắt, kẽm và các chất dinh dưỡng khác.

– Đồ sống, chín tái nguy hiểm đối với mẹ bầu 3 tháng gồm thịt sống, trứng sống, hải sản sống. Vi sinh vật sống trong các loại thực phẩm này, khi vào cơ thể có thể gây bệnh, làm đau bụng, ảnh hưởng đến thai nhi.

– Thịt chế biến sẵn như thịt nguội, xúc xích…có thể bị nhiễm Listeria, vi khuẩn xâm nhập vào máu mẹ rồi vào bào thai qua nhau thai, có thể gây sảy thai. May thay, nếu đem nấu chín thực phẩm thì các loại vi khuẩn sẽ bị tiêu diệt hết.

– Đậu phộng trong đậu phộng có chứa đạm dị ứng gây ra việc dị ứng khiến khi sinh con ra con bạn sẽ bị dị ứng nên cân nhắc với loại thực phẩm này.

– Thực phẩm kém chất lượng và chất tạo ngọt nhân tạo.

3. Tiêm phòng cho phụ nữ mang thai

Tiêm phòng cho phụ nữ mang thai được chia làm 2 giai đoạn: trước và trong khi mang thai.

Những vắc xin mà phụ nữ trước khi mang thai cần tiêm đó là: sởi – quai bị – rubella, thủy đậu, cúm, viêm gan B nhằm tránh rủi ro cho thai kỳ. 

Tiêm phòng trong khi mang thai, bà bầu được khuyến cáo tiêm ngừa vắc xin uốn ván phòng các bệnh nhiễm trùng cho mẹ và bé trong thai kỳ, khi sinh và sau sinh. Nếu mang thai lần đầu và chưa tiêm uốn ván trong 5 năm gần nhất, mẹ cần tiêm 2 mũi vắc xin phòng bệnh này. Mũi đầu tiên nên thực hiện trong 3 tháng giữa của thai kỳ, mũi thứ 2 tiêm sau mũi 1 tối thiểu 1 tháng. 

4. Mẹ bầu 3 tháng đầu có nên quan hệ tình dục?

Trong 3 tháng đầu của thai kỳ, thai nhi đang hình thành nên các bộ phận của cơ thể để thành một thai nhi hoàn chỉnh. Vì thế nên việc quan hệ tình dục của mẹ bầu trong thời kỳ này tuy không phải kiêng tuyệt đối nhưng cần phải hạn chế và hết sức thận trọng để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của thai.

Những lưu ý nếu mẹ bầu quan hệ trong giai đoạn này:

• Việc quan hệ phải theo ý muốn của người phụ nữ
• Không tác động, kích thích tình dục quá mạnh                                                            
• Quan hệ nhẹ nhàng, tránh thô bạo.
• Không nên quan hệ quá lâu

5. Tập thể dục trong 3 tháng đầu thai kỳ có ảnh hưởng gì không?

 Mẹ bầu 3 tháng sẽ cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn …có thể không muốn tập thể dục tuy nhiên việc tập thể dục và vận động thể chất sẽ giúp mẹ bầu tăng cường sức khỏe, dẻo dai hơn, và giảm bớt sự khó chịu cho cơ thể.

Một số loại hình thể dục vừa duy trì sức khỏe, vừa đảm bảo an toàn cho mẹ và bé: Yoga, đi bộ, bơi lội, các bài tập Zumba, Pilates, bài tập cơ sàn chậu, squat, lunges…

Cần thận trọng với một số bài tập gây căng thẳng quá mức lên phần dây chằng của tử cung, cơ sàn chậu và thắt lưng như nhảy dây, cưỡi ngựa, bài tập có nguy cơ bị ngã hoặc chấn thương vùng bụng, những động tác nhảy cao hoặc thay đổi tư thế đột ngột, các bài tập gây mệt và thở nhanh hơn bình thường.

Mẹ bầu phải lắng nghe cơ thể để có sự điều chỉnh thích hợp vì thể trạng mỗi người mỗi khác.

6. Mẹ bầu 3 tháng đầu có nên đi du lịch không?

Hầu hết các bác sĩ đều khuyên không nên đi du lịch vào giai đoạn đầu của thai kỳ vì thai mới bám vào tử cung, nhau mới bám để nuôi thai, mẹ ốm nghén rất là mệt mỏi. Thời điểm hợp lý nhất để đi du lịch là 3 tháng giữa thai kỳ, thai nhi đã ổn định và chưa trở nên quá nặng nề, các mẹ có thể đi du lịch giải tỏa căng thẳng nhưng không nên đi quá xa và quá lâu.

Trên đây là một số kiến thức các bạn cần trang bị để bước vào những tháng đầu của thai kỳ. Giúp bạn có một sức khỏe tốt, nuôi dưỡng thai nhi an toàn và tốt nhất.